Volgens cijfers van Vlaams Volksvertegenwoordiger Mathias De Clercq zijn er op vandaag meer dan 170 Belgische bedrijven actief in de sector van de drones. In tegenstelling tot onze buurlanden, bestaat er in België evenwel nog geen wettelijk kader dat het privé en commercieel gebruik van drones reguleert. Het Directoraat-Generaal publiceerde op 29 juli 2013 weliswaar de circulaire GDF-01 waarin de diverse, uiteenlopende reguleringen betreffende modelluchtvaarttuigen werden samengevat, doch een wettelijk kader voor vluchten met onbemande luchtvaartuigen voor professionele doeleinden ontbreekt tot op heden. Minister Galant heeft daarom een ontwerp van Koninklijk Besluit opgesteld dat normaal in werking zal treden in het najaar van 2015.

1 Het huidig wettelijk kader (recreatief en sportgebruik)

De circulaire GDF-01 vat de wetgeving samen die van toepassing is op het gebruik van radio bestuurde modelluchtvaarttuigen voor recreatief en sportgebruik met een maximale opstijgmassa van meer dan 1 kg en minder dan 150 kg die geen personen noch goederen vervoeren, geen commerciële of professionele vluchten uitvoeren en die binnen het zichtbereik van de bestuurder vliegen. Het inzetten van deze modelluchtvaarttuigen is evenwel enkel toegelaten op de daartoe bestemde modelluchtvaartterreinen en niet daarbuiten (bijvoorbeeld in de tuin). De vliegzone is begrensd tot een hoogte van 120 meter en een straal van 400 meter vanuit het referentiepunt van het modelluchtvaartterrein, tenzij anders is bepaald in de machtiging tot uitbating van het modelluchtvaartterrein. In bepaalde omstandigheden en na schriftelijke toestemming van het Directoraat-Generaal Luchtvaart kan de hoogte van de vliegzone worden opgetrokken tot maximaal 200 meter.

In geval van recreatief en sportgebruik van een modelluchtvaarttuig van minder dan 1 kg valt men terug op het KB van 15 maart 1994 dat bepaalt dat er enkel mag worden gevlogen met deze luchtvaartuigen indien zij beschikken over een certificaat van luchtwaardigheid, zij ingeschreven zijn in het luchtvaartregister en zij bestuurd worden door een piloot met een vergunning.

Professioneel gebruik van modelluchtvaarttuigen, ongeacht het gewicht, is onder de huidige wetgeving in principe niet toegelaten.

2 Het toekomstig wettelijk kader (professioneel gebruik)

Na publicatie van het Koninklijk Besluit zoals thans ontworpen door minister Galant, zullen onbemande luchtvaartuigen voor professioneel gebruik op basis van een technisch dossier en een veiligheidsanalyserapport kunnen ingeschreven worden in het luchtvaartregister, kunnen de piloten een theorie-examen en een praktijkexamen afleggen voor het behalen van de pilotenvergunning en kunnen de organisaties op basis van een operationeel handboek voor de uit te voeren missies een uitbatingsvergunning bekomen. Piloten zullen daarnaast moeten beschikken over een medisch certificaat en een logboek bijhouden van alle vluchten die werden uitgevoerd.

In het Koninklijk Besluit zijn ook de vliegverkeersregels opgenomen waaraan de onbemande luchtvaartuigen voor professioneel gebruik moeten voldoen. Zo zal de vliegzone begrensd zijn tot een hoogte van 300 voet oftewel 90 meter en een straal van 400 meter vanuit het referentiepunt van het terrein, tenzij anders is bepaald in de machtiging tot uitbating van het terrein. Nieuw is dat het inzetten van modelluchtvaarttuigen voor professioneel gebruik niet alleen zal zijn toegelaten op modelluchtvaartterreinen, doch ook na schriftelijke machtiging door het Directoraat-Generaal Luchtvaart op operatielocaties of luchtvaartterreinen.

3 Het toekomstig wettelijk kader (privé gebruik)

Het toekomstig KB zal niet van toepassing zijn op luchtvaarttuigen die exclusief ontworpen zijn om te dienen als speelgoed voor kinderen alsook niet op luchtvaarttuigen die met een uitsluitend recreatief doel worden gebruikt indien hun maximale startmassa minder dan 1 kg bedraagt. Bovendien dienen die luchtvaarttuigen te voldoen aan een aantal bijkomende voorwaarden zoals o.m. niet hoger vliegen dan een hoogte van 10 meter en dit uitsluitend in de private sfeer en in het bijzonder buiten de openbare ruimte in de bebouwde kom.

Besluit

Het Koninklijk Besluit dat thans op tafel ligt en dat nog dient te worden goedgekeurd door de regering, tracht de lacune in de Belgische wetgeving op het vlak van onbemande luchtvaarttuigen of drones op te vullen. Werkgeversorganisaties als Unizo en Voka reageerden al voorzichtig positief op het feit dat België thans als een van de laatste Europese landen een wetgevend initiatief heeft genomen. Tegelijkertijd drukken zij echter tevens hun bezorgdheid uit over het ontwerp van KB: zo betreuren zij dat de maximale hoogte voor onbemande luchtvaarttuigen voor professioneel gebruik beperkt zal blijven tot 300 voet en zullen vluchten verboden blijven in gecontroleerd luchtruim hetgeen overeenstemt met zowat één vijfde van het Belgische luchtruim. To be continued.