Op 1 september 2014 gingen de familierechtbanken in ons land van start. Dankzij de familierechtbank worden voortaan alle familiale geschillen door één en dezelfde rechtbank behandeld.

Het is dus niet langer noodzakelijk om familiezaken aanhangig te maken bij verschillende rechtbanken afhankelijk van het soort dossier (huwelijk, echtscheiding,…), dan wel het tijdstip van de vordering (tijdens het huwelijk of na het huwelijk,…).

De familierechtbank is in principe bevoegd voor zowat alle geschillen die betrekking hebben op het familieleven, op enkele uitzonderingen na. De verwarring die voorheen bij de rechtzoekende aanwezig was, is voorgoed verleden tijd.

Bemiddeling, verzoening en andere vormen van het minnelijke oplossen van conflicten, treden vanaf nu op de voorgrond.

Van zodra een vordering bij de familierechtbank wordt ingediend, zal er nu een familiedossier worden geopend. In dit dossier worden alle gegevens van het gezin verzameld, evenals alle geschillen die ontstaan tussen de partijen met gemeenschappelijke minderjarige kinderen of tussen wettelijke samenwonenden. Dit hele dossier zal steeds aan elk geschil gekoppeld worden, zodat de magistraten steeds met een goede kennis van zaken kunnen oordelen.

Het recht van inspraak geldt nu net zo goed voor kinderen. Zo zal elke minderjarige vanaf 12 jaar, die belang heeft in de zaak, een brief ontvangen, waarin de familierechter uitlegt hoe hij of zij zich kan uitspreken over de kwestie en hoe de rechter rekening houdt met deze mening. Ook jongere kinderen hebben voortaan het recht om gehoord te worden als zijzelf, de partijen, de rechter of het parket dit wensen.

Door de invoering van de familierechtbanken werd er een eind gemaakt aan de vroegere versnippering van de dossiers bij familiale geschillen.